El señor de los anillos

Qué decir de una de las mayores obras de la literatura universal, una de las epopeyas más fabulosas jamás contadas. Un buen día, a un profesor de literatura llamado J.R. Tolkien se le ocurrió escribir en su tiempo libre una frase que rezaba así: "En un agujero vive un hobbit". Lo que nadie esperaba es que de esa frase, gracias a grandes derroches de imaginación, saldría lo que hoy se conoce como la Tierra Media, un universo literario de apabullantes dimensiones.

Tolkien pasarïa de escribir su primera novela, en un principio para niños, titulada "El Hobbit", a convertirse en un escritor de conocido renombre gracias a su obra cumbre que todos conocemos, "El señor de los anillos". Una obra que sería traducida a multitud de idiomas y lograr conectar un género tan especial como el de la fantasía con el gran público.

La obra de Tolkien es sublime, nos presenta un mundo anclado en un lugar y en un tiempo indefinidos, donde conviven multitud de criaturas en perfecta harmonía, la cual se ve truncada con la erupción de las fuerzas del mal. Por un lado están la especie de los Hombres, con dos grandes reinos, Rohan y Gondor, que tras la creación del anillo luchan por volver a ser los territorios esplendorosos que fueron antaño. Por otro lado están los Elfos que viven en los bosques perfectamente identificados con las fuerzas de la naturaleza, una simbiosis que se ve también afectada por el engaño que al igual que a hombres y a enanos sufrieron por parte de Sauron, señor de las tierras oscuras. Estos últimos son una especie que vive bajo las montañas, en una inmensa obra de minería cuyo nombre es Moria. Aparte de las hordas del mal, nos quedan unas criaturas, los hobbits, que habitan en una región llamada la comarca, alejada de los mundanales problemas a los que sin saberlo se van a tener que enfrentar.

Esa es la base sobre la que se sostiene el mundo creado por Tolkien, pero el escritor va mucho más allá al crear una auténtica mitología como si de cierta se tratase, de hecho uno de sus objetivos era dotar a Inglaterra de la mitología que carecía. Su mundo está plagado de anécdotas entre sus incontables personajes, historias paralelas y parajes recónditos en todo el mapa de la Tierra Media, mapa realizado por él con todo lujo de detalles. También descripciones de cada región minuciosamente, desde la historia de ese lugar, hasta las costumbres de sus gentes y su cultura como canciones populares. Y ,por si fuera poco, hasta idiomas propios como las lenguas élficas y de los reinos de los hombresque se sacó Tolkien de la chistera de manera espectacular, inventándose un nuevo alfabeto con diferentes grafías para cada una de ellas, sencillamente impresionante.

Y todo esto bajo la historia principal, la de un pequeño hobbit llamado Frodo Bolsón que tiene que destruir un anillo por el que toda la tierra Media luchan, pues ese anillo si cayese en malas manos podría llegar a instaurar un orden del mal en todos los territorios. esa es la historia contada de la forma más simple posible, pero durante el transcurso de la obra, se nos lleva a un mundo de fantasía, cargado de valores como la epicidad, la desesperación, el coraje, la bondad o la superación y así hasta llegar a nombrar multitud de sentimientos que se recogen en la historia, todo ello bajo el marco de la historia de una misión que arrastra consigo la de unos personajes principales, cada uno con sus inquietudes y objetivos.

Naturalmente, esto no podía pasar desapercibido por algún cineasta que se diese cuenta del filón de esta obra, un director como Peter Jackson se lanzó a la aventura de trasladar el universo tolkiano a la gran pantalla y, además, a más público si cabe, entre los que me incluyo, ya que antes de ver la película no conocía mucho la obra y es algo que agradezco. Fue ver la primera película y fascinarme con este universo de fantasía del cual me convertí en un fan de inmediato. Para el tiempod el metraje y debido a las diferencias que existen entre el cine y la literatura, yo creo que el trabajo realizado por los responsables de la película fue excelente y yle ha valido a muchos para lanzarse al estrellato como al propio director o a algunos actores como Orlando Bloom o Viggo Mortensen.

La película en mi opinión está entre de lo mejor hecho en el cine, como adaptación quizás pueda partir con desventaja respecto a un guión original pero es tan magnífica la obra de Tolkien y tan buena la reconversión al cine que pienso que merece estar ahí. Se puede apreciar que estamos ante un trabajo realizado excepcionalmente, desde el trabajo de los actores, pasando por la dirección, los decorados, la fotografía, los efectos especiales hasta llegar a la inmensa banda sonora original compuesta por Howard Shore. Toda una odisea que duró alrededor de 7 años para acabar las 3 películas de la trilogía pero que sin duda mereció la pena y que fue en su día recompensada con 11 oscars en el último filme.

Compostela, o legado dos celtas

Logo dun período de letargo, volvo a actualizar, esta vez vou falar da que a partires de agora vai ser a miña cidade xunto con Vigo, non é outra que a capital de Galicia, Santiago de Compostela.

Santiago de Compostela é unha desas cidades especiais que cada vez que a pisas sintes que estás nun deses lugares que por estranas razón fanche sentir cousas dificiles de explicar. Un lugar bohemio e romántico que a fai única. Non é de estranar que sexa unha das cidades máis premiadas de todo o mundo, incluindo o galardón de cidade patrimonio da humanidade cedido pola UNESCO e tamén o terceiro punto de peregrinación cristiana máis visitado despois do vaticano e de Xerusalén.

Milleiros de persoas visitan Santiago cada día, coma ben se sabe, é o destino final do famoso Camiño de Santiago, que trae a Galicia a uns peregríns desexosos de visitar a apabullante catedral situada no centro da cidade, erixida en favor do santo cuxos restos descansan dentro.

A lenda conta que a intensa luz dunha estrela postrada no bosque Libredón iluminou ao ermitaño Paio, que de seguido llo comunicou ao obispo Teodomiro, pertencente á diócese de Iria Flavia (hoxe Padrón). Ao chegar a ese enigmático lugar, descubriron os restos do Apóstolo Santiago, que se di que chegara ás costas galegas nunha barca de pedra a predicar polo fins terrae e que fora enterrado nun lugar descoñecido da Gallaecia oito séculos antes do descobremento.

Resulta intrigante, que ese lugar, onde se contruitía unha pequena igrexa posteriormente e que comezaría a ser punto de peregrinación por todo o mundo, xa o fose antes. Cóntase que quizais polas propiedades máxicas dese enclave, xa na prehistoria era un punto de reunión entre os druidas celtas. Un lugar chamado Compus Stellae, é dicir, "Campo de Estrelas", topónimo que derivou no que todos hoxe coñecemos coma Compostela. O feito é que a partir do descobremento deste sepulcro, edificouse unha cidade arredor do ano 830 d.C. sustentada arredor da Catedral que se levantou posteriormente a partires da chegada de millóns de peregríns en ofrenda ao Apóstolo Santiago.

Unha catedral que foi testigo do auxe que viviu esta cidade durante o medievo, constituíndo unha das cidades máis importantes dende o punto de vista cultural e económico de Europa, un asentamento cosmopolita, ao que chegaba xente de tódoos rincóns do mundo. Xente que deixaba a súa pegada, non é de estranar que gran parte do éxito das cantigas galego-portuguesas tivese a súa base na chegada de grandes persoaxes da cultura mundial a Compostela. A temporada de maior esplendor da cidade veu de man do arcebispo Diego Xelmírez, que encargou a construción do que hoxe é unha das catedrais máis fermosas que se poden visitar, por petición de Xelmírez, o Mestre Estevo remataría as obras arredor do ano 1125.

No século XIII a catedral móstrase en todo o seu esplendor, atraendo cada vez a máis fieis de toda a cristiandade e reforzando as peregrinacións á cidade. Neste tempo está xa definido o Camiño Francés, o máis importante dos que chegan a Compostela. As peregrinacións dan lugar a un fenómeno decisivo na vida da cidade: a instalación dos conventos das ordes mendicantes, polo xeral nas portas da cidade. Conventos como San Francisco, Santo Domingo, Santa Clara ou Belvís, crean novos núcleos que determinan a estrutura da cidade histórica situada extra muros. Ó longo da Baixa Idade Media, Compostela foise conformando tamén como un importante núcleo industrial e comercial: rúas como a da Caldeirería, Moeda Vella, Acibechería ou Concheiros testemuñan a existencia de gremios ricos e florecentes.

Pouco despois do decobremento de América por parte de Cristobal Colón, a familia fonseca asentaría definitivamente a Santiago coma núcleo cultural europeo ao fundar no 1525 o que hoxe é a USC (Universidade de Santiago de Compostela), aínda que por aquel entón era o Colexio de Estudantes Pobres, instituído por Alonso de Fonseca III en 1525. Dende ese momento, Santiago adquiriría un forte carácter de cidade académica e estudantil que aínda conserva. E é que a USC é unha das universidades máis antigas do vello continente, cunha gran tradición académica e coñecida alén das fronteiras. A universidade está plenamente integrada coa cidade, conectada co centro histórico a través do fermoso parque da Alameda co campus sur, e a escasa distancia do casco histórico co campus norte.

Ademais dos dous campus en Santiago, tamén dispoñe dun en Lugo e as outras universidades de Galicia, as de Vigo e A Coruña, foron fundadas a partires da USC. Santiago é unha cidade universitaria, máis de 65000 estudantes permanecen no curso académico na cidade, a maioría prodecentes de tódolos puntos de Galicia, uns cantos de Portugal, algúns do resto do estado español e tamén xente de calquer nacionalidade que recaen alí mediante o programa Erasmus.

Cando chegan as vacacións, Santiago nota a falta dos estudantes na vida diaria, pero é compensada coa oleada de peregríns que aproveitan estas datas para facero famoso camiño, do que se levan un bo recordo e unha grata experiencia. Todos eles chegan despois dunha longa travesía ao kilómetro 0, situado no centro da praza do Obradoiro, en fronte da imponente fachada da catedral.

Unha catedral que impresiona nada máis avistala dende o horizonte, exemplo dun arte barroco que maravilla a todo o mundo, en Santiago hai unha lei que prohibe edificar por riba da altura das torres da catedral, e de seguro que é de agradecer; xa que dende calquer punto da cidade pódense avistar alí ao lonxe, vixiantes para salvagardar a calma e o sosego que caracterizan a Compostela, a cidade donde o tempo se detén e os momentos son eternos.

E iso último unha das características pola cal Santiago é tan especial, os seus rincóns gardan unha beleza inmaterial, que trascende os sentidos e cálache moi adentro. Tes a impresión destar noutra época ou noutro lugar, quen sabe, afastado de tódolos problemas que trascenden ao resto do mundo. Soa un ambiente de música celestial por tódolos seus rincóns e as súas rúas fálanche de tempos inmemoriais cargados de fantasía, visitar Santiago é facer unha viaxe polo tempo.

Finalmente destacar que Santiago coma capital, é unha cidade plenamente galega, nela podemos atopar o museo do pobo galego onde hai multitude de elementos propios da nosa cultura, o panteón dos ilustres galegos entre os que se encontra entre outros Alfonso Daniel Rodríguez Castelao, e tódolos organismos da xunta, coma o Parlamento Galego. Todo isto ademáis de ser unha cidade clave no que foi durante un tempo o antigo Reino de Galicia. Ademáis Compostela é unha desas cidades que conxunta moi ben os novos tempos co tradicional, coma xa dixemos, pasear polo casco histórico é coma dar unha viraxe a unha época anterior pero no ensanche da cidade, que está adaptado aos tempos modernos sen perder a súa identidade, podemos encontrarnos de súpeto cunha edificación puramente galega coma pode ser un hórreo, acompañado da súa correspondente horta, tan característica da nosa terra. Ademáis diso, Santiago é unha cidade verde totalmente, con multitude de parques e rodeada de fermosos prados, dende os que ver as estrelas á noitiña neste enclave de ensoño.

Fontes para o tema da historia: santiagoturismo.com e wikipedia.es.